Bataafse Republiek

De inval
In de winter van 1794-1795 trokken de Franse troepen over de bevroren rivieren de Republiek binnen. De Fransen slaagden er makkelijk in om de macht van de zittende Oranjegezinde regenten over te nemen. De naam van de Republiek werd veranderd in Bataafse Republiek. De Republiek werd genoemd naar de Bataven, een Germaanse stam die ten tijd van Julius Caesar de Nederlandse delta bewoonde. Gedurende de vroegmoderne tijd werden deze Bataven steeds meer gezien als voorouders van de inwoners van de Zeven Provinciën.

Na de Franse inval sloten de Patriotten een verdrag met Frankrijk waarbij Nederland 'zelfstandig' zou blijven. Op 16 mei 1795 werd in Den Haag het verdrag ondertekend door de Franse gezanten Siéyès en Reubell.

Nederland moest een schadeloosstelling van 100 miljoen gulden betalen
De Fransen kregen het vrije gebruik van de haven van Vlissingen en ze mochten in die stad een garnizoen legeren. Maastricht, Venlo en Zeeuws Vlaanderen moest worden afgestaan aan de Fransen. Nederland werd verplicht om een bezettingsmacht van 25.000 Franse militairen te onderhouden. Maar dit liep helemaal uit de hand: want er kwamen veel meer Franse militairen: 200.000 ! Zij kwamen naar ons land om op te knappen en op krachten te komen. Elke keer als er uitgehongerde Franse Legionairs in de Nederlanden op krachten waren gekomen, gingen ze terug naar Frankrijk. De volgende lading soldaten stond dan alweer klaar . Het onderhoud van de soldaten was erg duur. Ook de schadeloosstelling van 100 miljoen gulden was een hoge prijs voor het houden van de zelfstandigheid terwijl ons land maar een budget van 40 miljoen gulden per jaar had. (Het bedrag is dan ook nooit helemaal betaald aan de Fransen)

Politieke veranderingen
In tegenstelling tot in Frankrijk werden de revolutionaire veranderingen relatief vreedzaam doorgevoerd. Het land was al tweehonderd jaar een republiek, en had dan ook maar weinig edelen. De Oude Republiek was echter ineffectief. De provincies hadden enorm veel macht, waardoor het maken van beslissingen soms jaren kon duren, als de beslissingen al gemaakt werden. De Bataafse Republiek maakte dan ook de overgang naar een meer gecentraliseerde regering. Deze veranderingen werden na de val van de Republiek behouden.

Ook in tegenstelling kreeg de nieuwe Republiek geen terreurregime, in Frankrijk uitgeoefend door Robespierre. De Republiek werd zelfs een soort vroege democratie. De Nationale Vergadering, de eerste Nederlandse volksvertegenwoordiging, kwam op 1 maart 1796 voor de eerste maal in zitting bijeen.

Oostenrijk, Rusland en Engeland wilden verhinderen dat de Fransen te veel invloed in Europa kregen en bedachten een plan voor een aanval tegen Frankrijk en de Bataafse Republiek (= Nederlanden). Noord Nederland werd door de Russen en Engelsen binnen gevallen. De Franse Generaal Brune versloeg ze echter bij Castricum, Hoorn, Alkmaar en Medemblik.

Er was veel armoede: bedelarij, landloperij, alcoholisme
De handel was achteruit gegaan omdat Engeland de overzeese gebieden als oorlogsbuit beschouwde
Met de economie ging het slecht, omdat er 230 miljoen gulden was gebruikt voor betalingen aan Frankrijk en het onderhoud van Franse soldaten.
Gelukkig ging het met de landbouw wel goed, de oogsten waren heel goed na 1795.
Bataafs Gemenebest
De Bataafse Republiek werd het Bataafse Gemenebest en er kwam ook een nieuwe regering: Het Staatsbewind. Deze nieuwe regering was Oranjegezind. Inmiddels was Napoleon Bonaparte keizer geworden en hij zag dat het slecht ging met de Bataafse Republiek. Daarom besloot hij om maatregelen te nemen.
Napoleon onderhandelde in Parijs met Rutger Jan Schimmelpenninck in 1804. Daaruit kwam een nieuwe Grondwet. Aan het hoofd van de Staat stonden nu de Raadpensionaris en een Wetgevend Lichaam, dat mocht meebeslissen over Wetsvoorstellen.

Er kwamen veel veranderingen:
Een nieuwe Belastingwet (belasting op zout, zeep, turf, graan, meel , vlees en
alcoholische dranken)
Grondbelasting
Personele belasting (op bedienden)
Patentbelasting
Een nieuwe Onderwijswet: Openbare scholen kregen overheidssteun en er kwamen inspecteurs voor het onderwijs. Ook werd het verplicht voor onderwijzers om een opleiding te volgen voor onderwijzer. (Meer informatie over het onderwijs vindt je hier(link naar onderwijs)
Bestrijding Veepest
Onderhoud van de dijken etc.
Schimmelpenninck mocht maar een jaar Raadpensionaris zijn, want op 5 juni 1806 benoemde Napoleon zijn broer Lodewijk Napoleon tot koning van het Koninkrijk Holland. Hiermee eindigde het Bataafse Gemenebest.