Vernieuwingen onder bewind Napoleon

Gedurende het bewind van Napoleon werden veel bestuurlijke en nuttige vernieuwingen in het door Frankrijk beheerste gebied ingevoerd. Nadat de Franse legers verdreven waren, bleven in de vroegere Franse gebieden veel van deze vernieuwingen toch gehandhaafd omdat deze hun nut ondertussen bewezen hadden:
. We rijden in Europa rechts.
. In het gehele gebied werden dezelfde maten en gewichten zoals de kilo, de meter en de liter ingevoerd; oude lokale maten werden afgeschaft.
. Een gestandaardiseerd bevolkingsregister werd ingevoerd: de Burgerlijke stand. Mensen moesten een definitieve achternaam opgeven. Voorheen waren achternamen veelal plaatselijke bijnamen of stond men bekend als 'de zoon/dochter van X'. Veel mensen wilden hieraan eigenlijk niet meewerken en gingen er van uit dat deze achternamen na de ondergang van Napoleon weer zou worden afgeschaft. Sommigen kozen daarom 'ludieke' namen als Naaktgeboren of Poepjes en zadelden hun nakomelingen zo onbedoeld met een vreemde achternaam op.
. Veel (burgerlijke) wetgeving stamt uit deze tijd, (zie de Code Napoleon). Sommigen vonden de Code Napoleon, het Franse burgerlijk recht, een enorme verbetering ten opzichte van het eigen lokale recht. Het nieuwe wetboek schiep immers een rechtstaat waarin alle onderdanen gelijk zijn voor de wet, en waarin de rechtspraak openbaar is. Tegenstanders vonden dat Napoleon geen rekening hield met de zo verschillende lokale gewoonten en afspraken. Invoering van de dienstplicht riep eveneens weerstand op, zeker toen de vraag naar soldaten door de maar voortdurende oorlogen toenam.
. De maatschappelijke standen werden afgeschaft en hiermee tevens de speciale voorrechten en privileges van de geestelijkheid en de aristocratie. Dezen hadden voortaan dezelfde rechten en plichten als de burgerij.
. Veel versnipperde kleine staatjes, vorstendommen en heerlijkheden werden samengevoegd tot grotere overzichtelijke eenheden zoals in het gebied van het aloude Heilige Roomse Rijk waar vele kleine vorstendommen en staatjes bijeen gevoegd werden (Reichsdeputationshauptschluss). Een voorbeeld was de nieuwe Rijnbond. In het gebied van Nederland werd in deze tijd het departement van de Neder-Maas gevormd: de latere provincie Limburg in het Verenigd Koninkrijk der Nederlanden. Dit bestond voorheen uit talloze versnipperde gebiedjes en heerlijkheden.
. Onderwijs en gezondheidszorg werden beter geregeld en beter toegankelijk gemaakt voor de gewone burgers.
. Carrièremogelijkheden voor iedereen in overheidsbestuur en leger (de hogere functies hierin waren voorheen bijna uitsluitend het terrein van de aristocratie) omdat vanaf Napoleon iemands capaciteiten belangrijker werden dan iemands afkomst.